Δράση και Εγκατάσταση των Φοίβη Γιαννίση και Ζήση Κοτιώνη
Στο πλαίσιο της συνεργασίας του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης με το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού και τον Δήμο Αθηναίων για τις εκδηλώσεις στην Αθήνα, το Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου θα δημιουργηθεί στο αρχαιολογικό άλσος της Ακαδημίας Πλάτωνος ένα νέο έργο, με τίτλο IN VINO VERITAS που θα περιλαμβάνει μια εγκατάσταση και μια σειρά δράσεων, με ώρα έναρξης τις 6.00 μμ.
Η εγκατάσταση/δράση διαχειρίζεται τις καταβολές της εκφοράς του δημόσιου ποιητικού λόγου στο διονυσιακό θέατρο και δημιουργήθηκε ως ανταπόκριση στην σημερινή κατάσταση της πόλης της Αθήνας και σε συσχετισμό με την εποχή του φθινοπώρου και τον τρύγο.
Η δράση στοχεύει στην ανάδειξη της ενεργούς σχέσης ανάμεσα στην συνάθροιση, την εκφώνηση, την συν-διατροφή, τον χορό και το σώμα.
Στην συγκεκριμένη περιοχή της Ακαδημίας Πλάτωνος, τα συνδηλούμενα είναι η σχέση της πολυπολιτισμικότητας, του ξένου (κάτοικοι της περιοχής) με τον Διόνυσο, θεότητας που αφορά το «ξένο» μέσα στον κάθε πολίτη, την μέθη, αυτό που ως «άγριο» ή «μη πολιτισμένο» καταλαμβάνει τον άνθρωπο στον διονυσιασμό. Ταυτόχρονα, η δομή της δράσης αναφέρεται από τη μία με το πάτημα σταφυλιών στον συλλογικό και ανώνυμο χορό και από την άλλη με την ποιητική απαγγελία στο εξατομικευμένο πρόσωπο, τα δύο συστατικά στοιχεία της δομής του αρχαίου δράματος.
Μαζί με τα παραπάνω, σε αναφορά με την αρχαία θέση της Ακαδημίας, γίνεται ένα σχόλιο στον Πλάτωνα και το θέμα της πλατωνικής «ιδέας», με την τελική μορφή που παίρνει η εγκατάσταση, καθώς διαμορφώνεται ως ένα είδος ίχνους/μνημείου/αναπαράστασης της ίδιας της δράσης μετά το πέρας της.
Συγκεκριμένα η εγκατάσταση και η δράση περιγράφονται ως εξής:
1. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ/ ΘΕΑΤΡΟ
Στο αρχαιολογικό πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνος θα εγκατασταθεί ένα «θέατρο-πατητήρι». Επί του δαπέδου της πλατείας
θα τοποθετηθεί ένα κεντρικό πατητήρι (ορχήστρα). Μπροστά του θα τοποθετηθούν περίπου ενενήντα δεμάτια σταριού σε παράλληλες σειρές. Τα δεμάτια θα χρησιμοποιούνται ως πρόχειρες θέσεις για τους θεατές του πατήματος του σταφυλιού (κοίλον). Τέλος, οι ομιλητές (υποκριτές) της δράσης θα στέκουν σε ιδεατό «βήμα», μπροστά σε υπάρχοντες διάσπαρτους αρχαίους δομικούς λίθους (σκηνή).
Η προτεινόμενη διάταξη του χώρου έχει απευθείας αναφορά στην αρχική διάταξη του ελληνικού θεάτρου, με την σκηνή-λογείον, την ορχήστρα και το κοίλον. Η διονυσιακή διάσταση του ανοικτού θεάτρου τονίζεται από την σχέση ανάμεσα στον χορό και το πάτημα των σταφυλιών.
2. ΔΡΑΣΕΙΣ
Μετά την εγκατάσταση του «θεάτρου», θα ξεκινήσει η δράση του «πατήματος του σταφυλιού», το απόγευμα του Σαββάτου από τις 6 μμ.
Η δράση/δράμα χωρίζεται σε τρεις φάσεις:
α. Το πάτημα των σταφυλιών με συνοδεία κρουστού.
Στο ρυθμικό πάτημα σταφυλιών συμμετέχουν οι συντελεστές του συμβάντος καθώς και παρευρισκόμενοι.
β. Την παρασκευή μουσταλευριάς και την εκφορά λόγου.
Κατά την διάρκεια της παρασκευής της μουσταλευριάς θα γίνει οργανωμένη δράση εκφοράς λόγου διάρκειας 20-25ʼ γύρω από την θεματική του οίνου και την μέθη, με κολλάζ ποιητικών και άλλων κειμένων. Στην δράση χρησιμοποιούνται κείμενα από διαφορετικές πηγές, όπως: Όμηρο, Οσίπ Μάντελσταμ, Δημοτικά τραγούδια, Διοσκουρίδη, Ανακρεόντεια, Μαρίνα Τσβετάγεβα, Καρλ Μαρξ, Φρήντριχ Χέλντερλιν, Μισέλ Σερ, Φρήντριχ Νίτσε, Αρχίλοχο, Αντόνιο Νέγκρι, Συνταγές, Πιερ-Πάολο Παζολίνι, Μαγικούς Παπύρους, Έμιλυ Ντίκινσον.
γ. Τη διανομή μουσταλευριάς στους παρευρισκομένους.
3. ΜΝΗΜΕΙΟ
Μετά το τέλος της δράσης, από τα χρησιμοποιημένα δεμάτια του «κοίλου» θα δημιουργηθεί (ως αναφορά στον Πλάτωνα) υπό μορφή διάτρητου πύργου το μνημείο της, ένα είδος «ίχνους» της δράσης. Από τον πύργο θα εκπέμπεται ως ηχητική εγκατάσταση η τεκμηρίωση από επανασυντεθειμένα ηχητικά θραύσματα των δράσεων της 24/9. Το μνημείο θα διατηρηθεί στη θέση του κατά την διάρκεια της έκθεσης.
Δράση Απαγγελίας: Δραματουργία και Εκφορά Κειμένων: Ισαβέλλα Μαρτζοπούλου, Στέργιος ΜπαρρέςΣυμμετέχουν οι ποιητές και εικαστικοί καλλιτέχνες: Αντώνης Βολανάκης, Φοίβη Γιαννίση, Γιάννης Γρηγοριάδης,
Ορέστης Δαβίας, Κατερίνα Ηλιοπούλου, Νάντια Καλαρά, Ζήσης Κοτιώνης, Πάνος Κούρος, Κωνσταντίνος Ματσούκας, Γιάννα Μπούκοβα,
Ιορδάνης Παπαδόπουλος, Νάνα Σαχίνη, Ελένη Τζιρτζιλάκη, Γιώργος Τζιρτζιλάκης, Γιώργος Χαντζής
Την δράση παρασκευής μουσταλευριάς οργανώνει η Ελένη Ψυχούλη
Βίντεο και ηχητική εγκτάσταση: Γιάννης Ισιδώρου
Μουσική: Πέτρος Κούρτης, συγκρότημα κρουστών Drumvoice
Οργάνωση: Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού- Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
ΕΘΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ
Με την ευγενική υποστήριξη
ΟΠΑΠ
